Verndun og varðveisla óáþreifanlegs menningararfs eru meðal meginmarkmiða Evrópusambandsins á sviði menningar. Óáþreifanleikinn getur torveldað verndun þessarar gerðar menningararfs en í samningi UNESCO um varðveislu menningarerfða (2003) er greint frá ákveðnum aðgerðum til að ná því markmiði. Meðal þessara aðgerða eru rannsóknir og viðunandi skráningar á arfleifð, þar með talin flokkun og að koma ljósmyndaskrám á stafrænt form, ásamt gerðar hljóð- og myndefnis.

Í áætlunum aðildarríkja samningsins um varðveislu menningarerfða er lögð áhersla á að samskiptaáætlanir séu liður í aðgerðum til varðveislu og miðlunar þekkingar og arfleifðar. Internetið, samfélagsnet og öll tiltæk stafræn verkfæri gegna mjög mikilvægu hlutverki í verndun, kynningu, afþreyingu og miðlun óáþreifanlegs menningararfs.

MARKMIÐ

• Að nýta upplýsinga- og samskiptatækni á skilvirkan hátt til samskipta og þekkingarmiðlunar á sviði óáþreifanlegs menningararfs.

Krafturinn og möguleikarnir sem internetið býður upp á eru óendanleg og internetið þar af leiðandi einn ákjósanlegasti valkosturinn við verndun óáþreifanlegs menningararfs.

Þessu kennsluefni er ætlað að miðla ráðum um hvernig má nota internetið og stafræn úrræði á áhrifaríkan hátt til að hlúa að og kynna óáþreifanlegan menningararf.

Að koma upp vefsíðu er ein besta leiðin til að miðla upplýsingum til fólks um víða veröld í gegnum internetið. Þess vegna ætti að nota vefsíður til miðlunar á óáþreifanlegum menningararfi og til að efla og varðveita hefðbundna þekkingu, handverk, siði og svo framvegis.

Við getum gert okkar eigin vefsíðu án þess að þurfa að hafa mikla tölvu- eða forritunarþekkingu. Boðið er upp á fyrirfram hönnuð sniðmát sem gera þér kleift að búa til vefsíðu í samræmi við þarfir þínar og markmið. Mikilvægt er þó að huga vel að ýmsum smáatriðum og skilgreiningum áður en vefsíðan er búin til.

Annað sem þarf að hafa í huga er staðsetning og hagræðing. Skapandi, grípandi og fagleg vefsíða þjónar litlum tilgangi ef enginn heimsækir hana vegna þess helstu leitarvélar finna hana ekki.

Til að bæta staðsetningu og sýnileika á netinu þarf að huga að leitarvélabestun vefsíðunnar út frá innihaldi og leitarorðum. Einnig ætti að fara yfir gæði tengla og niðurhalshraða vefsíðunnar.

Leitarorðin eru orðin sem þeir sem leita upplýsinga um óáþreifanlegan menningararf slá inn í leitarvélar á netinu. Þess vegna er mikilvægt að greina hvaða leitarorð henta best. Orðin ætti að nota eins oft og hægt er á vefsíðunni en þó alltaf í samhengi og án endurtekninga. Einnig ætti að ganga úr skugga um að hönnun vefsíðunnar skalanleg sem þýðir að hana sé hægt að skoða í hvaða stafræna tæki sem er (tölvu, snjallsíma, spjaldtölvu og svo framvegis).

Hér eru dæmi um kerfi sem nota má til að búa til vefsíður:

Þetta eru aðeins dæmi um möguleika en í boði er fjöldinn allur af sambærilegum kerfum svo sem Site123 og JIMDO. Hægt er að finna bæði ókeypis kerfi og þjónustu sem greitt er fyrir. Mikilvægast er að kanna málið vel og finna út hvaða lausnir falla best að þörfum þínum og markhóps. 

Í stafræna heiminum þarf að marka stafræna markaðsstefnu til að fá sem mest út úr vefsíðunni. Mismunandi verkfæri hafa verið þróuð af sérfræðingum sem gera þér kleift að

Á þennan hátt getur þú styrkt vörumerki, ímynd og auðkenni fyrirtækisins. 

Áður en haldið er inn í hinn stafræna heim, þarftu að móta og skilgreina vandlega einkenni og ímynd fyrirtækis þíns, nafn vörumerkis og vöru eða þjónustu sem þú býður. Þú þarft vörumerkjastefnu.

Auðkenning er ferlið við að byggja upp og skapa vörumerki. Þannig má koma á framfæri óáþreifanlegum gildum fyrirtækis þíns, þjónustu eða vara, hugmyndum, tilfinningum og skynhrifum sem munu gera vörumerki þitt ólíkt öllum öðrum. Ferlið gerir vörumerkið auðþekkt meðal almennings og neytenda.

Þættir sem þarf að líta til við auðkenningu eru:

• nafnið
• merkið
• táknin og gildin sem þú vilt miðla
• slagorðið og lén vefsíðu þinnar

Reyndu að gefa öllum þessum smáatriðum gaum, kynna þér þau og jafnvel fá fram ólíkar skoðanir, sýn og skynjun á ímynd vörumerkis þíns með því að biðja fjölskyldu og vini um álit.

Athugið að auðkenning endar ekki þegar búið að koma henni á fót.

Stöðugt þarf að vinna í ímynd og sjálfsmynd fyrirtækis þíns. Þessum þáttum þarf endalaust að huga að, skapa og viðhalda gott orðspor ásamt því að gæta að þeim gögnum og upplýsingum sem þú sendir eða deilir í gegnum stafræna miðla.

Þegar þú skráir þig inn eða stofnar aðgang að ólíkum stafrænum miðlum og samfélagsnetum er mikilvægt að gera það á ábyrgan hátt. Við alla netnotkun ætti að gera ítrustu öryggisráðstafanir. Reyndu að halda bæði stýrikerfi og vírusvörn uppfærðum og farðu reglulega yfir persónuverndar- og öryggisvalkosti í stafrænu umhverfi þínu. Orðspor fyrirtækis tekur langan tíma og mikla fyrirhöfn að byggja upp en getur glatast á örskotsstundu.

Eftir þann undirbúning sem farið er yfir hér að framan getur þú hafist handa við markaðsstefnu og gert vörumerkið þitt þekkt í gegnum stafrænt umhverfi.

Stafræn markaðssetning nær til margra sviða en í þessu kennsluefni munum við einbeita okkur að leitarvélabestun, markaðssetningu með tölvupósti og samfélagsmiðlaaðferðum. Hér eru nokkur tæki sem þú getur notað til að hefja stafræna markaðsstefnu:

Samfélagsnet eru einnig öflugt tæki til kynningar og varðveislu á óáþreifanlegum menningararfi. Í næsta hluta munum við sýna þér hvernig má nýta þau.

Samfélagsmiðlar hafa orðið ein helsta leiðin til stafrænna samskipta. Til eru mismunandi gerðir miðla sem höfða til ólíkra notenda en allar geta þær komið að gagni við yfirfærslu þekkingar, kynningu og miðlun vegna óáþreifanlegs menningararfs. 

Út frá markmiðum þínum, gerð upplýsinga sem þú vilt deila og markhópi getur þú stofnað aðgang að samfélagsmiðlum sem best falla að þínum þörfum.

• Facebook er einn besti kosturinn enda sá samfélagsmiðill sem mest er notaður. Hópur notenda er fjölbreyttur, á ólíkum aldri og í öllum hlutum heimsins. Í gegnum Facebook getur þú deilt efni, myndböndum og átt í samskiptum við fylgjendur þína, gert markaðsátak og margt fleira.
• Instagram er sjónrænni samfélagsmiðill og miðar frekar að yngri notandum jafnvel þó að margskonar félög og fyrirtæki nýti miðilinn nú í auknum mæli til að koma starfsemi, vörum og þjónustu á framfæri.

• YouTube getur verið ein besta leiðin til að kynna óáþreifanlegan menningararf, sérstaklega ef fagsvið þitt tengist hátíðum og siðum. Með því að búa til myndskeið má deila og kynna óáþreifanlegan menningararf á skemmtilegan og sjónrænan hátt og þannig stuðlað að þekkingu, miðlun og varðveislu hans.

Til eru fleiri samfélagsmiðlar, til að mynda Twitter og LinkedIn. Best er að greina markhóp sinn og velja í því ljósi hvaða miðill hentar helst markmiðum þínum og tilgangi.

Óháð því hvaða miðill er notaður, grundvallast félagsleg samskipti í stafrænum heimi eða sýndarveruleika af reglum um siði og hegðun, rétt eins og í raunheimum.

Þessar reglur eru þekktar sem netsiðir og þú ættir að hafa þær í huga við alla notkun á stafrænum miðlum hvort sem er á vefsíðum eða samfélagsnetum.

Hér eru 10 grunnreglur um hegðun á netinu, eftir Virginia Shea: